بررسی تطبیقی اغراض مدح در شعر انوری و متنبی

در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعۀ کتابخانه­ای انجام گرفته است، در پی آنیم تا موارد تشابه یا تفاوت دو شاعر شهیر مدیحه­گو در ادب فارسی و عربی یعنی انوری و متنبی را در زمینۀ مدح و اغراض آن بکاویم تا ضمن تحلیل گونه­ها و دسته­بندی­های اغراض مدح، زبان و بلاغت این دو شاعر را نیز بنا به روش تطبیقی بسنجیم. در شعر انوری تأکید بر جلد اول قصاید و در شعر متنبی تأکید بر قصایدی است که در مدح سیف­الدوله سروده شده است. پس از بررسی دریافتیم که ویژگی‌هایی همچون طلب دهش، کیاست، دلاوری و بخشندگی از وجوه تشابه و مواردی همچون انجام اعمال صالحه، دادگری، حُب ذات، فروتنی، حکمت­ورزی و ستایش کوشک ممدوح از موارد تفاوت دو شاعر است. یکی از وجوه تفاوت عمدۀ هر دو شاعر در این است که متنبی از بلندهمتی و مناعت طبع بالاتری برخوردار است و در قسمت اعظم مدایح خود، به خودستایی پرداخته است. تحلیل این مشترکات و افتراقات از اهداف این پژوهش تطبیقی است که چارچوب نظری آن بر مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی استوار است.